Կարսի բերդը Մեծ Հայքի Այրարատ նահանգի Վանանդ գավառի գլխավոր բերդն է:Անվանել են նաև«Կարուց բերդ»,«Ամրոցն Կարուց»,«Ամուրն Կարուց»անուններով:Կարսը գտնվում էԱխուրյանի աջակողմյան վտակ Կարսի գետի ափին,մոտ 1800մ. բարձրության վրա:Կարսը մատենագրության մեջ հիշատակվում է 9-10-րդ դարերում,սակայն որպես բերդ կամ բնակավայր գոյություն է ունեցել դեռ հնագույն ժամանակներից Ք.ա.9-6-րդ. դդ.: Հնում Կարսը մտնում էր Այրարատ աշխարհի Վանանդ գավառի մեջ:Նրա առաջին տերերը Վանանդի նախարարներն էին,որոնք հիշատակվում են IV դ